ครอบฟันและสะพานฟัน

ครอบฟัน

ครอบฟัน (CROWN)

ครอบฟัน คือ การบรูณะฟัน ที่สูญเสียเนื้อออกไปมากเกินกว่าจะสามารถรักษาด้วยวิธีอื่นๆ ได้ หรือฟันที่ผ่านการรักษารากฟันมาแล้ว ครอบฟันทำขึ้น เพื่อคงสภาพเนื้อฟันที่เหลืออยู่ไว้และทดแทนส่วนที่สูญเสียไปเพื่อความคงทนแข็งแรง ในการทำ ครอบฟัน จำเป็นต้องกรอเนื้อฟันออกเพื่อการยึดติดของครอบฟัน

ครอบฟันมี 2 ประเภท คือ ครอบฟันทั้งซี่ (Full Crown) และประเภทคลุมเพียงบางส่วน (Partial Crown)

ฟันที่ทำการรักษารากฟันมาแล้วนั้น ส่วนมากเนื้อฟันที่ดีจะเหลือน้อย และฟันจะเปราะบางกว่าปกติ ซึ่งเป็นสาเหตุทำให้ฟันแตก หรือหัก ได้ง่าย จึงควรเสริมความแข็งแรงด้วยการทำครอบฟันร่วมกับการทำ เดือยฟัน (Post and Core) โดยเฉพาะฟันที่มีขนาดเล็ก เช่น ฟันหน้าและฟันกรามน้อย

สะพานฟันหรือฟันปลอมชนิดติดแน่น

สะพานฟัน คือ ฟันปลอมที่มีลักษณะใกล้เคียงกับฟันธรรมชาติโดยจะมีการกรอฟันซี่ข้างเคียง เพื่อป็นหลักในการยึดครอบฟัน และมีครอบฟันลอย (Pontic) ใช้ทำแทนฟันที่สูญเสียไป

สะพานฟันมี 3 ประเภท คือ

1. สะพานฟันแบบธรรมดา

สะพานฟันแบบธรรมดาจะประกอบด้วยครอบฟันประเภทต่างๆ แล้วแต่ความต้องการของผู้ป่วย ซึ่งจะมีครอบฟันลอย (Pontic) ที่ใช้ทดแทนฟันที่สูญเสียไปเป็นตัวเชื่อมครอบฟันที่ยึดติดบนฟันซี่ข้างเคียง การทำครอบฟันประเภทนี้เป็นที่นิยมทำกันโดยทั่วไป

2. สะพานฟันแบบมีหลักยึดข้างเดียว (CANTILEVER BRIDGES)

สะพานฟันประเภทนี้จะมีฟันซี่ข้างเคียงเพียงซี่เดียวที่ใช้ในการเกาะยึดสะพานฟัน

3. สะพานฟันแบบแมรี่แลนด์ (MARYLAND BRIDGES)

สะพานฟันแบบแมรี่แลนด์ (Maryland bridge) หรือ สะพานฟันที่ยึดด้วยวัสดุเรซิน (Resin-bond bridge) เป็นการทำสะพานฟันที่มีแกนโลหะและมีโลหะลักษณะคล้ายปีกที่ใช้ยึดติดด้านหลังของฟันด้านข้าง

วัสดุที่ใช้ในการทำครอบฟันและสะพานฟัน มี 3 ประเภท

ประเภทที่ 1 ครอบฟันและสะพานฟันที่ประกอบด้วยครอบฟันแบบเซรามิกและโลหะ

ประเภทที่ 2 ครอบฟันและสะพานฟันที่ประกอบด้วยครอบฟันแบบเซรามิกล้วน

ประเภทที่ 3 ครอบฟันและสะพานฟันที่ประกอบด้วยครอบฟันแบบโลหะล้วน (ทอง)

ครอบฟันหรือสะพานฟันแบบเซรามิกผสมโลหะ และแบบเซรามิกล้วนนั้นจะมีสีสันที่เหมือนฟันจริงตามธรรมชาติ โดยทันตแพทย์มักจะแนะนำให้เลือกใช้แบบเซรามิกผสมโลหะ สำหรับการทดแทนฟันกราม ซึ่งใช้ในการบดเคี้ยว เพราะต้องการความทนทาน และแข็งแรง ส่วนวัสดุแบบเซรามิกล้วนจะแนะนำให้ใช้ทดแทนฟันหน้า เนื่องจากครอบฟันหรือสะพานฟันประเภทนี้ จะให้ความใส สวยงาม เหมือนฟันตามธรรมชาติ

ควรทำครอบฟันด้วยสาเหตุดังต่อไปนี้​

  1. ใช้แทนการอุดฟัน กรณีที่ฟันเป็นโพรงขนาดใหญ่และเนื้อฟันเหลือไม่มากพอ
  2. ป้องกันไม่ให้ฟันที่อ่อนแอแตกร้าว
  3. บูรณะฟันที่แตกร้าว
  4. ติดสะพานฟัน
  5. ครอบรากฟันเทียม
  6. ครอบฟันที่มีสีหรือรูปร่างผิดปกติ
  7. ครอบฟันที่ได้รับการรักษาคลองรากฟัน

ขั้นตอนการรักษา ครอบฟัน/สะพานฟัน​

ขั้นตอนการรักษาด้วยการทำครอบฟัน/สะพานฟันแบบธรรมดา

  • ขั้นตอนการตรวจวินิจฉัยและการเตรียมฟัน​
  • การฉีดยาชาบริเวณฟันซี่ที่จะกรอ​
  • การกรอฟัน เพื่อเป็นฐานของครอบฟัน สะพานฟัน
  • การจดบันทึก สี ขนาด รูปร่างของฟันที่ต้องการในการทำ ครอบฟัน/สะพานฟัน​
  • การพิมพ์ปากเพื่อทำแบบจำลอง​
  • แบบจำลองและรายละเอียดทั้งหมดจะถูกส่งไปยังห้องแลบเพื่อทำ ครอบฟัน/สะพานฟัน​
  • ทันตแพทย์จะทำการติดครอบฟัน/สะพานฟันแบบชั่วคราวให้แก่ผู้ป่วยสำหรับใช้งานระหว่างการรอการผลิตสะพานฟันแบบถาวร​

ขั้นตอนการติดสะพานฟัน​

  • การรื้อ ครอบฟัน/สะพานฟันแบบชั่วคราวออก​
  • การติดยึด ครอบฟัน/สะพานฟันแบบถาวรบนฟัน การตรวจเช็คและการปรับแต่ง ครอบฟัน/สะพานฟันให้มีความเหมาะสมที่สุด
  • ขั้นตอนการดูแลรักษา
  • ทันตแพทย์จะให้คำแนะนำด้านการดูแลทำความสะอาดเพื่ออายุการใช้งานที่ยาวนาน​
  • ซึ่งขั้นตอนการเตรียมฟันและการติดยึด ครอบฟัน/สะพานฟันนั้นอาจก่อให้เกิดการเสียวฟันได้ ซึ่งอาการดังกล่าวจะสามารถหายได้เองในเวลาไม่นาน
  •  

สอบถามเกี่ยวกับการรักษา (Inquire about treatment options)

รีวิวครอบฟัน

ครอบฟันและสะพานฟันโดยทันตแพทย์มากประสบการณ์